آرشیو دی ماه 1398

در تحقيقي كه اخيرا انجام شده، محققين نگاه دقيق‌تري به ارتباط ميان قيمت بيت كوين و ورود سرمايه ماينرها به صرافي‌هاي ارز ديجيتال داشته‌اند.

مشخصا وقتي استخرهاي بزرگ استخراج، ارزهاي استخراج شده خود را وارد صرافي‌ها ‌كنند، بر قيمت آنها تاثير مي‌گذارند، اما نكته جالب اينجاست كه اين تاثير آن قدر كه فكر مي‌كنيد زياد نيست. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد كه امسال بيشتر استخرها، ارزهاي خود را نفروخته و نگه داشته‌اند.

به  گزارش بيت كوينيست، طبيعتا وقتي تعداد زيادي از يك دارايي وارد بازارها شود، قيمت آن نيز دستخوش تغيير خواهد شد. بر اساس اعلام «توكن آناليست» (TokenAnalyst)، ميان ورود سرمايه‌هاي استخرهاي استخراج به صرافي‌ها و قيمت بيت كوين همبستگي وجود دارد. «ستريس پاريباس» (Cetris Paribus) در تاريخ نوامبر (19 آبان) در اين خصوص مي‌نويسد:

قيمت بيت كوين و جريان سرمايه ماينرها به صرافي‌ها به يكديگر ارتباط دارند.

BTCTOP و SlushPool، ارزهاي استخراج‌شده خود را به صورت سيستماتيك وارد صرافي‌ها مي‌كنند و اين در حالي است كه F2Pool، مسئول بزرگترين تغييرات قيمت صعودي است (در خصوص ارتباط ماينرها و قيمت بيت كوين).

SlushPool، نوسان چنداني در چرخه امسال نداشته است، اما BTCTOP در سه ماهه سوم امسال نسبت به سه ماهه ابتدايي و دوم، فروشش را 50 درصد بالاتر برده است. به عبارت ديگر در سه ماهه سوم فروش SluchPool، روزانه 15.9 بيت كوين بوده است، اين رقم براي سه ماهه اول و دوم 10.1 بيت كوين در روز محاسبه شده است.

يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه امسال برخي از استخرهاي استخراج ترجيح داده‌اند كه به جاي استفاده از صرافي‌ها، به صورت فرابورسي ارزهاي خود را معامله كنند؛ چرا كه با قيمت بهتر و كميسيون كمتري مي‌توانند بيت كوين‌هاي خود را بفروشند، اين در حالي است كه بسياري با اين يافته‌ها مخالف‌اند.

انت پول در سال 2019 هيچ سرمايه‌اي را وارد صرافي‌ها نكرده است؛ اين يعني نقد كردن سرمايه‌هايش را به صورت فرابورسي انجام داده است.

ستريس پاريباس، از فعالان بازار ارزهاي ديجيتال، بر اين عقيده است كه يا ماينرهاي بيت كوين بيشتر ارزهاي خود را نگه مي‌دارند، يا آنها را به شكل فرابورسي و خارج از صرافي‌ها مي‌فروشند. صرافي‌هاي آسيايي و صرافي «هيوبي» (Huobi) محبوب‌ترين مقصد براي اين دسته از ماينرها هستند.

به نظر مي‌رسد كه در سال 2019 ماينرهاي بيشتري به سمت معاملات فرابروسي مي‌روند (يا هم بيشتر ارزهاي خود را نگه مي‌دارند). هر سال تقريبا 657 هزار بيت كوين ماين مي‌شود، با احتساب هزينه‌ها چيزي در حدود 270 هزار بيت كوين درآمد ماينرها خواهد بود. از اين ميزان تا به اينجاي سال 3 درصد از ارزهاي استخراج شده، يعني تقريبا 8,500 بيت كوين از طريق صرافي‌ها به فروش رسيده است.

با اين تفاسير، نمي‌توان نتيجه گرفت كه استخرهاي استخراج مستقيما قيمت بيت كوين را تعيين مي‌كنند.

در تحقيقي ديگر كه توسط Clain.io انجام شده است، تعاملات ميان ماينرها و صرافي‌هاي كه پيش‌تر به آنها اشاره كرديم، اندازه‌اي نيست كه بتوان گفت تاثير ماينرها در بازار گسترده باشد.

با وجود اينكه نسبت به يافتن دليلي براي ارتباط ميان ماينرها و تغييرات قيمت بيت كوين، كنجكاويم، اما داده‌ها نشان مي‌دهد كه همبستگي ميان اين دو متغير چندان قوي نيست.

با بررسي يافته‌هاي توكن آناليست مي‌توان فهميد كه موجودي ماينرهاي بيت كوين رو به افزايش است؛ پس مي‌توان نتيجه گرفت كه اين ماينرها بيشتر به دنبال نگه‌داري ارزهاي خود در سال جاري هستند.

ما همچنين به محاسبه مجموع موجودي ماينرها نيز پرداختيم (كسر توليد بيت كوين از بيت كوين‌هاي منتقل شده به صرافي‌ها)؛ بر همين اساس، علي رغم افزايش شديد قيمت بيت كوين، ماينرها موجودي خود را افزايش مي‌دهند.

تجربه نشان داده است كه ماينرها فروش خود را طوري زمان‌بندي مي‌كنند كه به سود حداكثري برسند. از آنجايي كه نسبت به سال گذشته، قيمت بيت كوين 35 درصد كاهش يافته است، به نظر مي‌رسد كه ماينرها تا پيش از هاوينگ بيت كوين كه سه ماهه اول سال 2020 رخ مي‌دهد، موجودي خود را افزايش دهند و بيت كوين‌هاي خود را نگه دارند.

خب شايد به اين سرعت اين اتفاق نيافتد. با نزديك شدن به كاهش پاداش ماينرها طبق برنامه ريزي قبلي كه انتظار مي‌رود در ماه مي (ارديبهشت ماه) سال بعد رخ دهد، افراد درباره اثرات آن با يكديگر اختلاف دارند.

 

بيت كوين دو بار در نوامبر 2012 و جولاي 2016 دستخوش هاوينگ شده است و هر دو بار نيز بيانگر شروع بازار صعودي بوده است. اما اين سوال مطرح است كه اگر هاوينگ باعث روند صعودي شود، اين روند تا چه حد قوي خواهد بود؟

ماينرها هفته گذشته در نشست جهاني ماينينگ ديجيتال (WDMS) در فرانكفورت در خصوص اين مسأله به گفتگو پرداختند. لازم به ذكر است كه اين نشست توسط بيت مين، سازنده چيني تجهيزات ماينينگ برگزار شده بود.

اثراث قيمت

جيهان وو موسس و مديرعامل سابق بيت مين درباره جوانب مختلف افزايش قيمت پس از هاوينگ خوش بين است. وي بيان كرد كه دو روند صعودي قبلي “پيشي گرفتن از چرخه حباب و تركيدن آن” بوده است.

در ادامه وي به هاوينگ  در ماه آگوست اشاره كرد كه به جاي افزايش قيمت اين ارز ديجيتال، منجر به كاهش قيمت آن شد. قيمت اين توكن در نيمه اول سال از 31 به 135 دلار رسيد اما سپس در ماه جولاي و دقيقا قبل از هاوينگ شروع به كاهش كرد. قيمت لايت كوين در حال حاضر 57 دلار مي‌باشد.

وو گفت:

شايد مردم قبل از هاوينگ، پيش بيني هاي زيادي داشته باشند و بعد از آن نتوانيد خبرهاي خوبي به آنها بدهيد. شايد اينبار روند صعودي در انتظار ما نباشد.

وو به كوين دسك گفت كه انتظارات از هاوينگ بايد واقعي باشد زيرا مردم از همين الان منتظر افزايش قيمت بيت كوين مي‌باشند.

طي هاوينگ اول و دوم، مردم نمي‌دانستند كه منتظر چه چيزي باشند و در هاوينگ دوم، مسأله مقياس پذيري باعث پيچيده شدن شرايط شده بود. اما اكنون كاربران مي‌دانند منتظر چه چيزي باشند.

متيو روزاك رييس شركت نرم افزاري بلاك چين Bloq شرايط را طور ديگري مي‌بيند. وي گفت كه بلوغ اكوسيستم مالي پيرامون بيت كوين گوياي افزايش قيمت در طول زمان مي‌باشد.

روزاك گفت: شرايط بسيار بهتري براي ورود شركت ها و پلتفرم هايي نظير فيدليتي، بكت و ساير اسامي شناخته شده به دنياي ارزهاي ديجيتال مي‌باشد. وي هم چنين افزود سروصداي پيرامون ليبرا نيز باعث جذب علاقه و شركت كنندگان جديد به اين صنعت مي‌شود. او در اين خصوص گفت:

تمام تقاضاها از جانب سرمايه گذاران سازماني هم چنان در حال افزايش است. پلتفرم هاي تصدي، بيمه ها، سازمان هاي حقوقي و قانونگذاري همگي جزو اين دسته به حساب مي‌آيند كه نكته مثبتي براي بيت كوين محسوب مي‌شود.

روزاك معتقد است كه قيمت بيت كوين پس از هاوينگ به 15 هزار الي 100 هزار دلار مي‌رسد و باعث افزايش قيمت به مدت بيش از يك دهه خواهد شد.

پالايش و تثبيت

فرقي ندارد كه درباره هاوينگ حق با چه كسي خواهد بود و كدام پيش بيني به وقوع خواهد پيوست، نكته مهم اين است كه اين رويداد براي ماينرهاي سراسر جهان بسيار مهم مي‌باشد. با كاهش پاداش، سودآوري نيز حداقل در كوتاه مدت كاهش خواهد يافت. بنابراين خريد ماينر نسخه هاي قديمي دستگاه هاي ماينينگ و اسيك ها ديگر براي دارندگان و ماينرها سود به همراه نخواهند داشت.

ماركو استرنگ مديرعامل جنسيس ماينينگ گفت:

انت ماينر S9 كه محبوب ترين مدل اسيك بيت مين مي‌باشد سودآوري خود را از دست مي‌دهد و به دنبال آن نيز ماينرهاي بسيار زيادي به اين شرايط دچار مي‌شوند. در حال حاضر انت ماينر S9 و سري آوالون A851 از شركت Canaan Creative كه توان هشينگ و محاسباتي يكساني دارند، از پر كاربردترين تجهيزات ماينينگ مي‌باشند. بر اساس شاخص استخر ماينينگ F2pool، اين مدل هاي قديمي داراي سود 50 درصدي با قيمت فعلي بيت كوين مي‌باشند.

جايگزين كردن اين مدل ها با دستگاه هاي جديد اثر مثبتي خواهد داشت اما وو به ماينرهايي كه دستگاه هاي بسيار زيادي مي‌خرند هشدار داد كه:

اگر من سرمايه گذار دستگاه هاي ماينينگ بودم، بيشتر مراقب مي‌بودم اما هم چنان به سرمايه گذاري خود ادامه مي‌دادم.

بيت مين انت ماينر S17 را در ماه سپتامبر عرضه كرد و از روز جمعه، نسخه هاي +S17 را عرضه خواهد كرد كه عملكرد بهتري دارند.

ادامه يافتن سودآوري

استرنگ از شركت جنسيس ماينينگ گفت در بلندمدت سخت افزارهاي كمتري در اين صنعت به فعاليت خود ادامه خواهند داد. وي گفت: ما به سمت صنعت بسيار سنگيني پيش مي‌رويم كه دستگاه هايي با طول عمر بيشتر در آن حضور دارند.

استرنگ به كوين دسك گفت: اين اتفاق بسيار بي رحمي است. ماينرهاي ناكارآمد بيشتري از دور خارج خواهند شد. اما نوآوري به وجود خواهد آمد.

وي افزود:

اين اتفاقي روان شناختي مي‌باشد و تمايل به افزايش قيمت در آن وجود دارد. بر اساس تجربه من، بسياري از ماينرها انتظار افزايش قيمت دارند، بنابراين فروش بيت كوين خود را كاهش مي‌دهند و فشار فروش بازار را تضعيف مي‌كنند.

طبق سخنان استرنگ، اثر اصلي هاوينگ، حذف ماينرهاي كوچك خواهد بود كه در حال حاضر كمتر از 20 درصد بازار را در اختيار دارند.

الكساندر گاوريك موسس شركت نرم افزاري ماينينگ Uminers گفت بازار كم نوسان تر خواهد شد زيرا بازيگران اصلي اين عرصه بزرگ و بزرگتر مي‌شوند. وي در اين خصوص گفت:

بازار در حال حركت به سمت ماينينگ صنعتي مي‌باشد و ديگر خبري از تبليغات و سروصداهاي گذشته نخواهد بود. در اين شرايط، مشتاقان بسيار كمتري در بازار حضور خواهند داشت.

رئيس كارگروه ماينينگ انجمن بلاك چين كشور با اشاره به اينكه قيمت برق مصوب شده ماينينگ‌ توسط وزارت نيرو 10 برابر قيمت برق ساير صنايع است، گفت كه در حال حاضر مصوبه دولت در خصوص استخراج ارزهاي ديجيتال باعث شده است تا اين صنعتگران با سرمايه‌اي بالغ بر 5 هزار ميليارد تومان بلاتكليف بمانند.

به گزارش ارزديجيتال و به نقل از خبرگزاري فارس، محمد شرفي با اشاره به اينكه بدنه كارشناسي وزارت نيرو پس از مصوب شدن قيمت برق ماينرها به نرخ برق صادراتي متوجه اشتباه خود در اين خصوص شدند در جمع خبرنگاران، گفت:

وزراي صنعت معدن و تجارت و ارتباطات موافق مصوبه تعيين قيمت برق صادراتي براي ماينرها هستند، اما وزير نيرو متاسفانه مخالف ماينرها است و زير بار اينكه قيمت برق صادراتي براي ماينرها 10 برابر ساير صنايع است، نمي‌رود.

وي با تاكيد بر اينكه منبع درآمد و سهم دولت و اداره كشور ماليات است،‌گفت:

كارگروه ماينينگ انجمن بلاك چين از تمام كانال‌هاي موجود درخواست حقوق برابر و عادلانه براي ماينرها را مطرح كرده است اما هيچ كدام از سازمان‌ها از اين نوع مطالبه‌گري استقبال نمي‌كنند. بنابراين نهايتا به اين نتيجه رسيده‌ايم كه در پايان آذر ماه درخواست خود را به وزارت كشور براي تجمع ماينرها ارائه كند.

رئيس كارگروه ماينينگ انجمن بلاك چين كشور با تاكيد بر اينكه 5 هزار ميليارد تومان سرمايه فريز شده و بلاتكليف است، گفت:‌

متاسفانه مصوبه دولت كه سراسر مصوبه يك طرفه‌اي است و به نفع خودشان بوده است، باعث شده تا بسياري از ماينرها هم اكنون به صورت زيرزميني فعاليت كنند كه اين موضوع موجب مشكلاتي در سال 99 با افزايش انشعابات غيرقانوني خواهد شد.

شرفي باتاكيد بر اينكه از مصوبه چنين برمي‌آيد كه وزارت نيرو تنظيم كننده و مشوق هيأت وزيران در اين تصويب نامه بوده است و مستندات غيركارشناسي كارشناسان وزارت نيرو و توجيهات آنها در خصوص تعرفه موجب اقناع اذهان عمومي و فعالان صنعت نبوده،‌گفت كه اين مصوبه همانند سدي عظيم در راه صنعت و توليد كشور است.

وي خاطرنشان كرد:

رشد مصرف برق صنعتي نمايانگر رشد اقتصادي هر كشور است پس تعيين تعرفه خاص براي يك صنعت مثل استخراج رمز ارزها بر مبناي استدلالات غيرعلمي مانند سوددهي يا ميزان درآمد و بدون توجه به فاكتورهاي متغير مؤثر بر توليد و ريسك پذيري در اين صنعت بسيار خطرناك براي كل صنعت و اقتصاد كشور است.

رئيس كارگروه ماينينگ انجمن بلاك چين كشور در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس كه پرسيد به هر حال پايداري شبكه برق براي وزارت نيرو مهمتر از صنعت ماينينگ است، گفت:‌

ناپايداري شبكه و كمبود منابع توليد برق به عنوان دليل وزارت نيرو پذيرفتني نيست زيرا حدود 13 هزار مگاوات ظرفيت توليدي كشور عموما به صورت دستور و خارج از روند تعميرات نيروگاهي مورد بهره‌برداري قرار نمي‌گيرد تا حاشيه امني براي ايام پيك سال كه حداكثر 300 ساعت است ايجاد كند. همچنان كه از ظرفيت محبوس تعدادي نيروگاه بهره‌گيري نمي‌شود كه تمام موارد نشان از عدم مديريت هوشمند منابع و صنعت برق كشور و بيت‌المال دارد.

شرفي خاطرنشان كرد:

پيشنهاد تامين برق با تعرفه صنعتي مانند همه صنايع و دريافت ماليات بر درآمد توسط دولت يا اعطاي مشوق براي توليد برق استخراج با تعرفه‌هاي گاز موجود از جمله كمترين و ساده‌ترين پيشنهاد فعالان ماينرها است.

وي با اشاره به اينكه قيمت 965 تومان براي صنعت ماينرها بسيار بالا است،‌ گفت:

اگر دغدغه وزارت نيرو تامين برق در 300 ساعت پيك تابستان است ماينرها مي‌توانند با احداث نيروگاه حتي برق رايگان هم بدهند و ديگر بحث كاهش صادرات در ايام پيك مطرح  نشود.

رئيس كارگروه ماينينگ انجمن بلاك چين كشور در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس كه پرسيدتعرفه برق صنعت ماينينگ چند برابر ساير صنايع است، گفت:

قيمت برق ماينينگ‌ها 10 برابر قيمت ساير صنايع است و 2.5 برابر برق كشورهاي اطراف است.پس اين مصوبه دولت فقط براي بهره‌برداري خاصي بوده است.

شرفي با اشاره به اينكه اين مصوبه كساني را كه مي‌خواستند به صورت قانوني به استخراج رمزارزها اقدام كنند آنها را به استفاده از برق به صورت پنهاني تشويق مي‌كند، گفت:

برخي از ماينرها پس از ابلاغ اين مصوبه به وزارت نيرو مراجعه و اعلام كردند كه قصد دريافت مجوز براي استخراج رمزارزها را دارند. بنابراين پس از مدتي همان ماينرها در قبوض برق خود ديدند كه يك ميليارد تومان براي صد دستگاه ماينر قبض برق صادر شده است. پس اين زيرزميني شدن استخراج رمز ارزها پايداري شبكه را به هم مي‌زند.

وي با بيان اينكه تاكنون 500 نامه با طرح توجيهي به وزارت نيرو ارسال كرده‌ايم، گفت:

بدنه كارشناسي وزارت نيرو به پيشنهادهاي ما اين روزها روي خوش نشان داده و متوجه اشتباه خود در ابلاغ بخشنامه و آئين‌نامه‌ها شده‌اند.اما وزير نيرو همچنان مخالف صنعت ماينينگ است.

بر اساس  گزارشي كه توسط بخش تحقيقاتي صرافي بايننس منتشر شده، پاداش استخراج بيت كوين اس‌ وي (Bitcoin SV) از نظر اقتصادي به صرفه نيست.

بر اساس گزارشيكه روز چهارشنبه، 18 دسامبر (27 آذر) در كوين تلگراف منتشر شد، بخش تحقيقاتي بايننس، در پژوهشي سودآوري استخراج ارزهاي ديجيتال بيت كوين، بيت كوين كش و بيت كوين اِس‌وي را محاسبه كرده و تخمين زده است.

نكته جالب اينجاست كه محاسبات انجام شده در اين گزارش نشان مي‌دهد كه ماينرهاي بيت كوين اِس‌وي ضرر زيادي را متحمل شده‌اند و در نتيجه مي‌توان گفت كار اين ماينرها در ماه‌هاي گذشته، سودآوري نداشته است.

طبق اين گزارش، از نوامبر 2018 تا آگوست امسال، سوداوري استخراج بيت كوين اِس‌وي كمتر از سودآوري استخراج بيت كوين و  بيت كوين كش (BCH) بوده است. به گفته محققان، اين موضوع پيامدهاي واضحي نيز داشته است:

به طور خلاصه، الگوي نسبت پاداش استخراج بيت كوين اِس‌وي به سختي شبكه آن حاكي از آن است كه بخش قابل توجهي از توان هش آن تا آگوست 2019، احتمالا توسط ماينرهايي كه بر اساس سودآوري و به صرفه بودن استخراج مي‌كنند، صرف نشده است.

تفاوت بين سودآوري استخراج بيت كوين اِس‌وي و بيت كوين كه در بازه زماني از 15 نوامبر 2018 تا 15 نوامبر 2019 تخمين شده است – منبع: مركز تحقيقاتي بايننس

مركز تحقيقاتي بايننس همچنين ضرر و زياني كه ماينرها با استخراج بيت كوين اِس وي به جاي بيت كوين در اين مدت متحمل شده‌اند را محاسبه كرد. طبق اين گزارش، در بازه زماني از نوامبر 2018 تا دسامبر 2019، ماينرهاي بيت كوين اِس وي در مجموع بين 12 تا 13 ميليون دلار ضرر كرده‌اند. محققان بايننس يكي از دلايل احتمالي چنين رفتار غيرمنطقي توسط ماينرهاي بيت كوين اِس‌وي را اينگونه عنوان كرده‌اند:

ماينرهاي بيت كوين اِس‌وي، در طول شش ماه اول سال 2019 احتمالا با ضرر استخراج نكرده‌اند و سودهاي نسبي اعطا شده به آنها، (به عنوان مثال، داشتن تعداد زيادي از سكه‌هاي BSV) به احتمال زياد بيشتر از هزينه فرصتِ ضررهايي كه بابت استخراج نكردن بيت كوين يا بيت كوين كش به جاي بيت كوين اس وي متحمل شده‌اند، بوده است. سودهاي اعطا شده به ماينرها اين انگيزه را به آن‌ها داده است تا به امنيت شبكه BSV كمك كرده و بخش قابل توجهي از سرمايه آنها نيز در امان بماند

طبق اين گزارش، سودآوري استخراج بيت كوين كش نيز در بازه زماني بين ژوئن تا آگوست از سودآوري استخراج بيت كوين كمتر بوده است. در نتيجه، بخش تحقيقاتي بايننس تخمين مي‌زند كه ماينرهاي BCH با استخراج اين ارز به جاي بيت كوين در اين بازه زماني، فرصت بدست آوردن 7.7 ميليون دلار را از دست داده‌اند.

اين اولين باري نيست كه ماينرهاي بيت كوين كش با قرار دادن قدرت پردازش (هش ريت) خود، در جهت نامناسب زنجيره اصلي متحمل ضرر مي‌شوند. بر اساس گزارشي كه كوين تلگراف در اواسط ماه نوامبر منتشر كرد، به نظر مي‌رسد كه ماينرهاي BCH، با استخراج 14 بلوك در يك زنجيره اشتباه، پس از اينكه اين ارز ديجيتال در معرض يك هارد فورك قرار مي‌گيرد، متحمل ضرر شده اند.

عوامل موثر بر قيمت بيت كوين

مهمترين و اصلي‌ترين دليلي كه بر قيمت بيت كوين تاثير مي‌گذارد، نظام عرضه و تقاضاست؛ در كنار اين موضوع دلايل ديگري نيز وجود دارند كه به صورت جزيي و كلي بر قيمت اين ارز تاثير مي‌گذارند. در اين نوشتار به بررسي اين عوامل پرداخته شده است. آخرين بروزرساني 16 تير 1398 0 6,636 اشتراك عوامل موثر بر قيمت بيت كوين : عرضه و تقاضا مهم‌ترين دليلي كه مي‌تواند بر قيمت بيت كوين تاثير بگذارد، استقبال از خريد آن است. در سال 2009 قيمت هر بيت كوين حتي يك دلار هم نبود و اولين معامله‌اي كه در دنيا با بيت كوين انجام شد، خريد يك پيتزا به قيمت 10000 بيت كوين و به ارزش 25 دلار بود؛ اما طي ساليان متوالي و با استقبال از خريد و فروش و استخراج بيت كوين قيمت آن به حد بسيار زيادي افزايش يافت.ك يكي از مثال‌هاي خوب در مورد تاثير تقاضا بر بازار بيت كوين اين است كه در پاييز سال 2013، به‌دليل تقاضاي چيني‌ها قيمت آن تا 10 برابر بيشتر شد. كل مقدار بيت كوين‌ها و دارندگان آن‌ها يكي ديگر از عوامل موثر بر قيمت بيت كوين كل مقدار بيت كوين‌ها و دارندگان آن‌ها است .تعداد كل بيت كوين‌ها 21 ميليون عدد است، اما تعداد اوليه بيت كوين در هنگام تاسيس آن فقط يك ميليون عدد بود، بقيه بيت كوين‌هايي كه در حال حاضر در شبكه وجود دارند، توسط قوانيني كه در شبكه وجود دارد استخراج شده‌اند. در حال حاضر بيش از 16 ميليون بيت كوين وجود دارد و بيش از 14 ميليون نفر داراي كيف پول بيت كوين هستند. اين تعداد به سرعت در حال رشد است و از آن‌جا كه تعداد بيت كوين‌ها ثابت است، قيمت همچنان افزايش خواهد يافت. اخبار رسانه‌هاي جمعي هميشه خبرهاي خوب و بد باعث واكنش سرمايه‌ گذاران مي‌شود، بيت كوين نيز از اين شرايط جدا نيست، به طور مثال هنگامي كه خبر هك صرافي بزرگ Mt. Gox منتشر شد قيمت بيت كوين كاهش يافت. رويدادهاي سياسي و اقتصادي در سراسر جهان اين درست كه قيمت بيت كوين مانند ارزهاي نقدي، تحت دخالت دولت‌ها قرار نمي‌گيرد و هيچ دولتي نمي‌تواند براي سود خود قيمت آن را تغيير دهد، اما گاهي تصميمات برخي دولت‌ها با تاثيرگذاري بر سيستم عرضه و تقاضاي بيت كوين قيمت آن را به نوسان مي‌اندازد.

يكي از ويژگي‌هاي شاخص بازار ارزهاي ديجيتال، نوسانات شديد قيمت در آن است. اين نوسانات تاكنون به افزايش چشمگير سود و يا ضرر برخي فعالان اين حوزه انجاميده است. اما چرا قيمت ارز ديجيتال (نظير ، اتريوم و …) اين قدر بالا و پايين مي‌رود. در اين مقاله قصد داريم به طور مختصر و به زباني ساده به تشريح عوامل موثر بر قيمت ارزهاي ديجيتال بپردازيم.

اولين نكته‌اي كه بايد در نظر داشته باشيم،‌ تفاوت ميان دو مفهوم كليدي «قيمت» (price) و «ارزش» (value) در ارز رمزپايه است. قيمت يك ارز ديجيتال صرفا به معناي هزينه‌اي است كه كاربر به هنگام خريد آن بايد بپردازد. اما ارزش مفهوم ديگري دارد و به معناي منافع و سودمندي‌هاي آن ارز ديجيتال رمزپايه است. قيمت ارز ديجيتال به ارزش آن بستگي دارد، بلكه به «ارزش تصوري» (perceived value) آن وابسته است. عوامل تعيين كننده قيمت يك ارز ديجيتال بر اساس همين ارزش شكل مي‌گيرند.

حال بياييد به بررسي اين عوامل بپردازيم:

عامل اول تعيين قيمت بيت كوين : عرضه و تقاضا

عرضه و تقاضا عاملي موثر در تعيين قيمت هر نوع ارز ديجيتال است. وقتي يك ارز ديجيتال به شكل گسترده عرضه شود ولي تقاضاي چنداني برايش وجود نداشته باشد، قيمت بالايي نيز نخواهد داشت. در مقابل، وقتي عرضه يك ارز ديجيتال بسيار محدود و اندك باشد ولي تقاضاي زيادي در بازار برايش وجود داشته باشد، قيمتش افزايش مي‌يابد. اصلي‌ترين عامل افزايش شديد قيمت بيت كوين را مي‌توان در همين بالا بودن تقاضا و كمبود عرضه آن دانست.

عامل دوم تعيين قيمت بيت كوين : كاربردپذيري

قيمت ارز ديجيتال به عوامل مختلفي از جمله كاربردپذيري آن بستگي دارد.

بسياري از افراد به خاطر كاربردهايي كه يك ارز ديجيتال دارد، آن را خريد و فروش مي‌كنند. هر قدر يك ارز ديجيتال بيشتر كاربردي باشد و سودمندي بيشتري به همراه داشته باشد، استقبال بيشتري از آن مي‌شود، زيرا كاربران آن را باارزش‌تر مي‌دانند. براي نمونه، اتريوم را در نظر بگيريد. اتريوم يك پلتفرم متن باز است كه به كاربران امكان تعريف و راه‌اندازي برنامه‌هاي غيرمتمركز (Dapp) ويژه خود را مي‌دهد.

پروژه اتريوم از نظر بسياري از افراد سودمند است، زيرا برنامه‌هاي غيرمتمركز زيادي بر اساس آن ايجاد شده است كه مي‌كوشد مشكلي خاص را برطرف كند. براي نمونه مي‌توان از برنامه تن‌اكس (TenX) براي حل مسايل مربوط به صرف ارز ديجيتال و يا اترتوييت (EtherTweet) براي راه‌اندازي پلتفرم رسانه‌اي ضد سانسور اشاره كرد. اين پروژه‌ها سبب مي‌شود پروژه مادر يعني اتريوم بسيار جذاب جلوه كند. كاربران براي ساخت برنامه هاي خود بايد مقداري ارز ديجيتال اتريوم بخرند و همين امر سبب افزايش تقاضا براي آن مي‌شود.

اگر يك ارز ديجيتال بتواند مشكلي را حل كند، ارزش بيشتري خواهد داشت. به همين دليل است كه كاربردپذيري از مهم‌ترين مواردي است كه بايد در زمينه سرمايه‌گذاري بر روي ارزهاي ديجيتال در نظر بگيريم. اگر يك ارز ديجيتال بتواند مساله‌اي بسيار مهم را حل كند ولي اين كاربرد در قيمت آن بازتاب نيابد، نشانگر آن است كه ارزش كنوني آن پايين‌تر از ارزش واقعي‌اش است. اين نكته به سرمايه‌گذاران كمك مي‌كند ارز ديجيتال مورد نظر را با قيمتي به مراتب پايين‌تر از قيمت واقعي خود خريداري كنند و در آينده كه قيمت آن افزايش يافت، از سود بالايي برخوردار شوند.

عامل سوم تعيين قيمت بيت كوين : هيجان در بازار

اخبار مثبت و منفي و موج احساسي پس از آن از ديگر عوامل تعيين كننده افزايش يا كاهش قيمت يك ارز ديجيتال به شمار مي‌روند. دليل بروز اين مساله اين است كه احساسات مي‌توانند ارزش ادراكي يك ارز ديجيتال را در ذهن مخاطب تغيير دهد.

اتفاقي كه براي ام‌تي گاكس روي داد مثال خوبي در اين زمينه است. ام‌تي گاكس يك صرافي ارز ديجيتال بيت كوين مستقر در ژاپن بود كه نقشي اساسي در تراكنش‌هاي بين‌المللي اين ارز در جهان داشت. جالب است بدانيد حدود 70 درصد از معاملات خريد و فروش بيت كوين تا چند سال توسط اين صرافي ارز ديجيتال صورت مي‌گرفت. به خاطر بروز يك مشكل امنيتي در سايت اين صرافي آنلاين، حدود 850 هزار بيت كوين به سرقت رفت يا ناپديد شد و اين صرافي نيز براي مدتي فعاليت خود را متوقف كرد. در طي اين دوره، ارزش و قيمت بيت كوين 36 درصد كاهش يافت كه اين نشانگر ديدگاه منفي مخاطبان در آن بازه زماني نسبت به بيت كوين بود. در واقع اتفاقي كه براي ام‌تي گاكس روي داد تاثيري منفي بر ديدگاه مردم داشت.

البته بيت كوين پس از يك دوره كاهش ارزش توانست دوباره رشدي صعودي در قيمت را تجربه كند. با اين وجود، اين رويداد نشانگر اهميت عامل احساسي در تعيين قيمت است. كاربردپذيري بيت كوين پيش و پس از رويداد ام‌تي ‌گاكس ثابت بود (زيرا در هر صورت به عنوان ابزاري براي تبادل پول به كار مي‌رفت) اما ديدگاه احساسي نسبت به آن تاثير زيادي به قيمت آن داشت. عامل كاربردپذيري وقتي بيشترين تاثير را در قيمت دارد كه يك ارز ديجيتال بتواند مساله‌اي مهم و جدي را به شكلي مطلوب حل كند و تنها در اين صورت است كه قيمت آن چندان نوسان نخواهد كرد.

به عنوان مثالي ديگر مي توان به افزايش ناگهاني  قيمت بيت كوين در هفته اخير پس از صحبت هاي رييس جمهور چين مبني بر افزايش استفاده از بلاك چين اشره كرد كه به شكل باورنكردني تنها در عرض چند ساعت از حدود 8300 دلار تا 10000 دلار صعود داشت كه دليل آن هجوم تريدرها براي خريد بيت كوين بود.

عامل چهارم تعيين قيمت بيت كوين: سختي شبكه يا سختي استخراج بيت كوين

بيت كوين و چند ارز ديجيتال ديگر بر نوعي بلاك چين مبتني بر گواه اثبات كار (PoW) استوار هستند. در اين دسته از ارزهاي ديجيتال، سختي استخراج يكي از عوامل تعيين كننده قيمت است. منظور از سختي استخراج، ميزان سختي يافتن ارزش هش مناسب براي هش تارگت است. اگر استخراج يك ارز ديجيتال دشوار نباشد، عرضه آن بيشتر خواهد بود و در نتيجه قيمت آن نيز پايين‌تر است. اما دشواري بيشتر استخراج يك ارز ديجيتال به اين معناست كه در صورت افزايش تقاضا امكان افزايش عرضه وجود ندارد و همين امر به افزايش قيمت آن مي‌انجامد. البته شناخت دقيق جزييات مربوط به سختي استخراج هر ارز ديجيتال نيازمند اطلاعات فني و كارشناسانه درباره آن است. به هر حال، سختي استخراج نيز يكي ديگر از عوامل تاثيرگذار بر قيمت يك ارز ديجيتال به شمار مي‌رود.

به عنوان مثال مي توان به هاوينگ بيت كوين اشاره كرد كه سختي استخراج پس از آن دو برابر مي شود و در نتيجه بيت كوين سخت تر استخراج شده و اين امر موجب افزايش قيمت آن ميشود. بسياري از تحليلگران و كارشناسان اين حوزه درباره آينده ي قيمت بيت كوين پس از هاوينگ خوش بين هستند تا جاييكه رقم هاي نجومي 1 ميليون دلار را نيز دور از انتظار نمي دانند.

ريپل:ريپل يك پروتكل جهاني است كه در سال 2012 با هدف ارائه راه حلي براي سريعترين و ارزانترين روش انتقال ارزش پديد آمد. فناوري ريپل قادر است انواع سرمايه (پول، ارزهاي ديجيتال وغيره) را به آساني ارسال يك ايميل جابجا كند و به همين جهت مي تواند جايگزين مناسبي براي سيستم سنتي پرداخت بين بانكي باشد.

ريپل همانند ساير رمزينه ارزها غيرمتمركز است و پرداخت ها به طور فردبه فرد صورت مي پذيرد.

البته شايان ذكر است كه اتصال فرد به فرد در ريپل معطوف به اتصال بانك ها و مؤسسات مالي بزرگ است؛ درواقع ريپل براي ارتباط مستقيم مصرف كنندگان ساخته نشده است و اين مطلب يكي ازمهمترين وجوه تمايز ريپل با ساير رمزينه ارزهاست. لذا ريپل يكي از رقباي جدي سوئيفت محسوب مي شود. در اين سيستم بسياري از كارمزدها، هزينه هاي تراكنش، ريسك نكول و تأخيردر تسويه كه مربوط به بانك هاي عامل است به خصوص در سطح بين المللي حذف مي شوند.

همانطور كه بيان شد از تفاوت هاي ديگر ريپل اين است كه برخلاف ساير رمزينه ارزها،سيستم پرداختي است كه در بستر خود مي تواند انواع دارايي ها را منتقل كند و صرفاً محدود به انتقال رمزينه ارز ريپل نيست .

سكه ها در ريپل از طريق شركت ريپل برمبناي اصول تنظيم بازار عرضه مي شوند؛ به عبارتي ديگرريپل استخراج پذير نيست. سرعت انتقال وجه در ريپل بسيار بالاست به طوري كه مي توان گفت فرآيندتسويه در لحظه صورت مي پذيرد .

مزيت ها و چالش ها

بررسي جامع مزيت ها و چالش هاي رمزينه ارزها از اين جهت براي سياستگذاري حائز اهميت است كه در وهله اول با شناخت مزيت ها، رويكرد منع قانوني استفاده از رمزينه ارز منتفي مي شود و در وهله دوم قانونگذاران با شناخت چالش هاي اين ارزها درصدد طراحي قوانين و مقررات پيشگيرانه وكنترل كننده برمي آيند.

مزايا

*آزادي در پرداخت و دسترسي بين المللي: در نظام پولي رمزينه ارزها پرداخت ها نظيربه نظيرصورت مي گيرد و هيچ واسطه اي در پرداخت وجود ندارد؛ به همين دليل با اين سيستم مي توان به هركسي در هر جاي دنيا بدون وجود كارمزد نهاد واسط و با سرعت، وجه دلخواه خود راپرداخت كرد. اين قابليت در كشوري مثل ايران به دليل تحريم ها و دخالت هاي كشورهاي بيگانه در تعاملات مالي در سطح بين الملل مي تواند مزيت منحصربه فردي به حساب آيد و تحولي در نظام مالي كشور ايجاد كند.

*هزينه عملياتي پايين: يكي از معايب نظام هاي متعارف پرداخت در سطح بين المللي، هزينه هاي معاملاتي بالايي است كه توسط نهادهاي واسط دريافت مي گيرد؛ اما در نظام نوين پرداخت رمزينه ارزها به دليل فقدان نهادهاي واسط، هزينه هاي معاملاتي بسيار اندكي وجود دارد و هر فردي بدون نيازبه پرداخت كارمزد مازاد مي تواند وجه خود را انتقال دهد.

*سرعت بالا در انتقالات بين المللي و فرامرزي: انتقالات در اين سيستم به صورت فردبه فردصورت مي پذيرد و به طور ميانگين در كمتر از 10 دقيقه وجه از حساب فردي به فرد ديگر منتقل مي شود. در صورت نياز به سرعت بالاتر، هر فرد مي تواند با تعريف كارمزدي براي تراكنش خود سرعت انتقال وجه خود را افزايش دهد. درحالي كه در سيستم كنوني، سرعت انتقال وجه به دليل وجودواسطه هاي مالي متعدد بالاتر است .

*عدم خلق پول بي رويه در اقتصاد و كنترل تورم: با توجه به اينكه خلق پول براساس سازوكارتعريف شده در برخي رمزينه ارزها همانند بيت كوين امكان پذير نيست و اين نوع پول به صورت

غيرمتمركز بوده و در اختيار بانك مركزي قرار ندارد؛ لذا امكان خلق بي رويه پول و درنتيجه كاهش ارزش شديد آن يا تورم افسارگسيخته متصور نيست. به علاوه در كشورهايي كه بانك مركزي از استقلال لازم برخوردار نبوده و سلطه مالي دولت وجود دارد، امكان گسترش حجم پول به واسطه كسري بودجه هاي دولت در اقتصاد وجود دارد كه اين مشكل در رابطه با اين پول مشاهده نمي شود.

*استفاده از رمزينه ارز در شرايط تحريمي ايران: يكي از مزاياي رمزينه ارزها براي اقتصاد ايران، استفاده از آن در شرايط تحريم هاي بانكي است؛ همانگونه كه بيان شد رمزينه ارزها نوعي ارز خصوصي محسوب شده و هيچ نهادي توانايي دخالت در تراكنش هاي آن را ندارد. همچنين فرستنده وگيرنده در اين سيستم غيرقابل شناسايي است و تحريم هاي بين المللي نمي تواند در تعاملات مالي ايران از اين طريق به راحتي اثرگذار باشد.

*ناتواني دولت ها در مصادره و بلوكه كردن: در بسياري از كشورها در شرايط خاص سياسي واقتصادي، دولت ها به مصادره اموال و دارايي هاي اشخاص حقيقي و حقوقي اقدام مي كنند و همچنين در وضعيت تخاصم ميان كشورها ، بلوكه كردن اموال امري متداول است. اين عدم امنيت در ساختار رمزينه ارز وجود ندارد و حقوق مالكيت اشخاص و دولت ها مورد تعرض و دخالت ديگران قرار نمي گيرد.

*امكان رهگيري و شفافيت: قابليت رصد و رهگيري مبادلات در رمزينه ارزها ازجمله مزاياي آنهاست (به دليل استفاده از بستر زنجيره بلوكي) كه در عين نامشخص بودن فرستنده و گيرنده، رهگيري يك بيت كوين از اولين صرافي ارز ديجيتال تا اخرين و ابتدا تا انتها ميسر خواهد بود.

*امكان انشعاب و ارتقاي پروتكل: در شبكه رمزينه ارزها اگر چنانچه قسمتي از اعضاي شبكه تصميم بگيرند كه پروتكل نوشته شده را ارتقا دهند (براي مثال اندازه هر بلوك افزايش يابد) مي توان تغيير مد نظر را اعمال كرده و از سيستم موجود جدا شده و ارز ديگري از آن زنجيره به بعد ايجاد كنند. همانند بيت كوين كش كه شاخه اي ارتقا يافته از بيت كوين است.

*مزيت نسبي استخراج بيت كوين و برخي از رمزينه ارزها: به دليل ارزان بودن انرژي در ايران نسبت به ساير كشورها، استخراج بيت كوين و برخي از رمزينه ارزهاي قابل استخراج صرفه بيشتري دارد و مي تواند سودآوري قابل ملاحظه اي را براي كشور دربرداشته باشد و به نوعي صادرات انرژي محسوب مي شود.

*عرضه اوليه سكه: عرضه اوليه سكه از روش هاي نوين تأمين مالي كسب وكارهاي نو است كه ازطريق رمزينه ارزها انجام مي شود و اين امكان را براي كارآفرين فراهم مي آورد تا به دور از طي مراحل سخت و پيچيده، سرمايه اوليه مورد نظر خود را به راحتي در سطح بين المللي تأمين كند.

*قراردادهاي هوشمند: يك قرارداد هوشمند پروتكلي ويژه است كه براي مشاركت، تأييد، اجراي مذاكره يا عملكرد قرارداد طراحي شده است. قراردادهاي هوشمند اجازه انجام معاملات قابل اعتمادبدون دخالت اشخاص ثالث را مي دهد. اين معاملات قابل پيگيري و غيرقابل برگشت هستند.قراردادهاي هوشمند شامل تمام اطلاعات مربوط به شرايط قرارداد و اجراي تمام اقدامات پيش بيني شده به طور خودكار هستند.

*كاهش قدرت تحريم دلاري آمريكا عليه اقتصاد ايران: يكي از حربه هاي به كار گرفته شده توسط دولت آمريكا كه آسيب جدي بر اقتصاد ايران حتي پس از برجام وارد كرده است؛ تحريم دلاري است. با گسترش رمزينه ارزها در مبادلات بين المللي، نقش دلار آمريكا به عنوان مهمترين ارز مورداستفاده در اقتصاد جهاني كاهش خواهد يافت. در چنين شرايطي يكي از راهكارهاي كاهش وابستگي به سيستم معاملات دلاري، استفاده از رمزينه ارزها بوده و در نتيجه تحريم دلاري دولت آمريكا قدرت كمتري داشته و كشور آسيب كمتري خواهد ديد.

*امكان ايجاد رمزينه ارزهاي منطقه اي و تسهيل در پيمان هاي پولي دو و چندجانبه: امكان ايجاد رمزينه ارز در محدوده جغرافيايي خاص، از ديگر فرصت هاي آن خواهد بود كه كشورها مي تواننداز مزيت هاي به وجود آمده براي افزايش حجم تجارت منطقه اي بهره ببرند. علاوه بر اين با توجه به گسترش پيمان هاي پولي دو يا چندجانبه ميان كشورها در سال هاي اخير و حذف تدريجي ارزهاي واسطي مانند دلار و يورو در مبادلات برخي از كشورها، اين امكان وجود خواهد داشت كه با تعريف يك رمزينه ارز مشترك جديد به جاي استفاده از ارزهاي ملي، سرعت اين پيمان ها و اثرگذاري آنها دراقتصاد افزايش يابد.

*تسهيل در جهاني شدن كسب وكارهاي داخلي و بهبود صادرات غيرنفتي: يكي از ضعف هاي جدي اقتصاد ايران وابستگي به درآمدهاي نفتي است كه با توجه به ويژگي هاي خاص رمزينه ارزها،اين امكان وجود دارد كه كسب وكارهايي كه در داخل كشور فعاليت دارند؛ كسب وكار خود را به سايركشورها هم گسترش داده و موجب افزايش صادرات غيرنفتي در اقتصاد ايران شوند. به علاوه با پذيرش بيشتر رمزينه ارزها در كشور يكي از مشكلات گردشگران خارجي به جهت خطرات حمل پول نقد بالاو انتقال ارز از طريق سيستم بانكي به داخل ايران مرتفع خواهد شد و زمينه براي توسعه گردشگري فراهم مي شود.

*عدم امكان جعل رمزينه ارزها: يكي از چالش هاي موجود در پول هاي رايج كشورها، جعل و چاپ تقلبي اين پول ها بوده كه مشكلاتي را براي سيستم مالي كشورها در دوره هاي مختلف ايجاد كرده است. ويژگي منحصربه فرد رمزينه ارزها عدم امكان جعل و چاپ تقلبي آنها بوده كه مزيت مهمي براي اين نوع از ارزها محسوب مي شود.

*امكان افزايش سرمايه گذاري خارجي: تحريم هاي ظالمانه وضع شده بر اقتصاد ايران مانع مهمي براي شركت ها و افراد خارجي يا ايرانيان مقيم خارج از كشور ايجاد مي كند كه علاقه به سرمايه گذاري در داخل كشور دارند. رمزينه ارزها مي توانند بستر ورود سرمايه هاي خارجي به داخل رابا هزينه پايين فراهم كنند؛ بدون آنكه شركت يا افراد خارج كشور دغدغه شناسايي توسط كشورآمريكا را داشته باشند.

چالش ها و ريسك ها

مهمترين بحث در فرآيند سياستگذاري يك پديده نوظهور، شناخت چالش هاي ناشي از آن است لذاقانونگذار و سياستگذار بايد تسلط جامعي بر تمامي ابعاد چالشي رمزينه ارز داشته باشد.

1 . نوسانات قيمتي و عدم ثبات: قيمت بيت كوين در طول دوره خود با فراز و نشيب هاي زيادي مواجه بوده است به طوري كه در طي چند سال از كمتر از يك دلار به بالاي 15 هزار دلار رسيد

2? فقدان قوانين و مقررات مشخص: پول مجازي برعكس پول هاي سنتي از قوانين و مقررات شفاف برخوردار نبوده و اين مي تواند به يك چالش جدي براي هر دولتي تبديل شود، زيرا راه را براي انجام كارهاي مجرمانه، پولشويي و غيره باز مي كند و اين مشكل به دليل ماهيت رمز گذاري شده اين پول است كه در آن هويت واقعي فرستنده و گيرنده ناشناخته مي ماند .

3 . تهديد اقتصاد واقعي: جايي كه پول حقيقي و مجازي ارتباط پيدا مي كنند پول مجازي مقدار رادر دنياي حقيقي مي تواند تحريك كند . همچنين ديگر عوامل اثرگذار بر سياست پولي از اين طريق مي تواند تحت تأثير قرار گيرد .

4 . مشخص نبودن هويت فرستنده و گيرنده: همانگونه كه بيان شده اين پول از سازوكاررمزنگاري شده براي ايجاد امنيت در شبكه استفاده مي كند، لذا هيچ فرستنده و گيرنده اي قابل شناسايي نيست و اين به اقدامات مجرمانه منجر خواهد شد. به طور مثال فردي سيستم يك مقام ارشدرا هك و اطلاعاتش را مشروط به واريز مقدار معيني رمزينه ارز قفل مي كند. در اينجا فرد مجرم رمزينه ارز را دريافت مي كند بدون آنكه قابليت پيگيري وجود داشته باشد.

5 . تضعيف بانك مركزي و نهادهاي واسط: با رواج پول هاي مجازي، نقش نهادهاي واسط و بانك مركزي در تراكنش هاي كشور كمرنگ مي شود و اين مي تواند خطر بسيار جدي براي سيستم پولي ومالي كشور باشد، زيرا در اين صورت جايي براي اعمال سياست هاي پولي نمي ماند و هيچ نظارتي برتراكنش هاي روزانه وجود نخواهد داشت .

6 . امكان فرار مالياتي، پولشويي و گسترش بخش غيررسمي اقتصاد: به دليل ماهيت رمزنگاري شده اين پول و عدم شناسايي طرفين معامله، انگيزه براي انتقال بخشي از معاملات و نگهداري درآمد وثروت توسط اين سيستم وجود داشته و درنتيجه فرار مالياتي امكان پذير خواهد بود. اين فرار مالياتي به كاهش درآمدهاي دولت ها منجر شده و زمينه را براي گسترش اقتصاد غير رسمي فراهم مي كند.علاوه بر اين با توجه به سازوكار رمزينه ارز اين امكان براي متخلفان فراهم است تا پول غيرمشروع را ازطريق فرآيند پولشويي وارد سيستم مالي كشور كنند.

7 . بروز مشكلات امنيتي: الكترونيك بودن رمزينه ارز چالش هاي امنيتي مانند گم شدن، هك شدن حساب كاربر و سرقت را به همراه دارد. به علاوه، اگر كاربر اطلاعات حساب ورمز عبور خود را فراموش كند، پول هاي او براي هميشه از بين مي رود .

در سيستم بانكداري متداول كنوني اگر فردي كارت عابربانك خود را گم كند يا رمز آن رافراموش كند مي تواند به راحتي با مدارك شناسايي خود به بانك مراجعه كرده و كارت و رمز خود رابازيابي كند؛ اما در رمزينه ارز اگر فردي كليد خصوصي خود را فراموش كند به هيچ عنوان قابل بازيابي نيست، زيرا حساب او نزد هيچ نهادي ثبت نيست كه بتواند به آن مراجعه كند. لذا سرمايه او كاملاً از بين مي رود به اين مسئله اصطلاحاً ” گم شدن”مي گويند.

8 . مشكل وراثت: در نظام بانكي موجود در صورتي كه صاحب حساب فوت كند. اين امكان براي ورثه وجود خواهد داشت كه بعد از طي مراحل قانوني، دسترسي به حساب فرد متوفي داشته باشند. درحاليكه در نظام پولي رمزينه ارزها، دسترسي به حساب شخص صرفاً با داشتن آدرس كيف پول و رمز عبورامكانپذير است. در صورتي كه اين اطلاعات تنها در اختيار متوفي باشد، هيچ سازوكاري براي دستيابي ورثه به ارث خود وجود نخواهد داشت.

9 . چالش فقهي: يكي از چالش هاي مهم هر پديده نوظهور در اقتصاد ايران، نظر شريعت درخصوص آن و تكليف مسلمانان در قبال آن است كه رمزينه ارزها هم ازجمله اين پديده ها هستند. با توجه به پيچيدگي اين موضوع، صاحب نظران فقهي مذاهب مختلف نظرات ضد و نقيضي ارائه داده اند. اما به طوركلي با مرور نظرات محققان اين عرصه، مي توان نتيجه گرفت كه بايد رمزينه ارزها را با دو رويكرد فقه فردي و حكومتي در دو سطح استخراج و معامله و همچنين با سه سناريوي كالا، پول و اوراق بهادار بررسي كرد.

يكي از مهمترين عوامل بررسي فقهي رمزينه ارزها،ماهيت آنان است.

ماهيت رمزينه ارزها حكم واحدي ندارند، برخي از آنان داراي زنجيره بلوكي عمومي هستند كه ماهيت و كاربردشان بيشتر ناظر بر كالاست؛ برخي ديگر كه روي زنجيره بلوكي خصوصي تعريف مي شوند و بيشتر شبيه به پول به نظر مي رسند و همچنين توكن ها در عرضه اوليه سكه، با اوراق بهادار و سهام شباهت بيشتري دارند؛ لذا از منظر فقهي نمي شود رمزينه ارزها را به طور كلي بررسي كرد و حكم كلي داد بلكه بايد هر سكه يا توكن با توجه به معيارهاي آن به طور مجزا بررسي شده و حكم استفاده از آن استخراج شود.

براي بررسي رمزينه ارزها بايد دو رويكرد فقه فردي و حكومتي را همواره درنظر گرفت. فقه فردي شامل احكام ثمن و مثمن (ماليت)، مثلي و قيمي، اصول چهارگانه معاملات(ممنوعيت ضرر،غرر، اكل مال به باطل و ربا) است. مهمترين محور در اين رويكرد مبحث ماليت وممنوعيت غرر است. ماليت از اين منظر كه آيا رمزينه ارز ويژگي خاصي دارد كه مطلوب عقلا و داراي ارزش باشد؟ شبهه غرر از اين منظر كه اصل وجود، اعتباردهنده، هدف از انتشار و ارزش آن همگي مبهم است.

فقه حكومتي هم شامل اصول لاضرر و لاضرار، نفي سبيل دشمن، عدالت و امانتداري است. مهمترين سؤالي كه با اين رويكرد مطرح مي شوند عبارت است از اينكه آيا استفاده از رمزينه ارزها، مسلمين و جامعه اسلامي را متضرر و منافع آن را تهديد مي كند يا خير؟

با اين الگو، برخي از رمزينه ارزها اگرچه از منظر فقه فردي و احكام ثمن و مثمن داراي اشكال نيستند، اما به دليل خطرات و ريسك هاي مطرح شده در اين بخش، اقتصاد كشور و سرمايه مسلمين راتهديد مي كند و داراي شبهه ضرر و ضرار هستند، لذا استفاده از آنان از منظرشريعت و فقه حكومتي جايز نيست. درحالي كه برخي ديگر از قبيل رمزينه ارزهاي ملي و داراي پشتوانه دارايي واقعي از قبيل طلا يا نفت اين مسائل را نخواهند داشت و به دليل ماهيت غيرربوي آن و عدم امكان چاپ پول بدون پشتوانه به نظام پولي اسلامي نزديك تر است .

10 . ابهام در ماهيت رمزينه ارزها: يكي از مهمترين چالش هاي رمزينه ارز در سراسر جهان ابهام درماهيت حقيقي آن است. آيا رمزينه ارز مي تواند نقش پول را مطابق با تعريف هر چيزي كه موردقبول عامه مردم براي پرداخت براي خريد كالا، خدمات و پرداخت بدهي واقع شود، ايفا كند؟ با توجه به تفاوت تفسير از ماهيت و سازوكار رمزينه ارز، برخي از كشورها آنها را جزء”كالا” دسته بندي كرده اند. برخي ديگر جزء ” دارايي نامشهود” محسوب كرده اند و دسته ديگري ازكشورها رمزينه ارز را تحت عنوان ” پول” پذيرفته اند.

همانگونه كه بيان شد برخي از دولت ها رمزينه ارز را”پول” محسوب كرده اند و به عبارتي اعتقاددارند كه رمزينه ارز سه كاركرد اصلي پول را كه عبارتند از: وسيله مبادله، واحد محاسبه و ذخيره ارزش داراست. به گفته برخي از صاحب نظران اقتصادي، فقط اشيايي مي توانندبه عنوان پول در نظر گرفته شوند كه به طور گسترده در جوامع فراگير شده و مورد استفاده قرار گيرند.تنها در اين صورت است كه مي توانند سه كاركرد اصلي پول را ايفا كنند.

در نتيجه رمزينه ارز زماني مي تواند به عنوان پول مطرح شود كه در گستره وسيعي مورداستفاده قرار گيرد و اين مسئله تا به امروز به دليل نوسانات شديد قيمت رمزينه ارزها وعدم حمايت دولت ها محقق نشده است .

11 . عدم حفظ ارزش: يكي از مشكلات جدي كه درخصوص نگهداري رمزينه ارزها وجود دارد، عدم حفظ ارزش آن در گذر زمان است. زيرا حداقل انتظار خريداران ارز اين است كه بتوانند آن را در آينده خرج كنند و همان ارزش اقتصادي زمان قبلي را دريافت كنند.

12 . برگشت ناپذيري وجه: در سيستم كنوني بانك محور، اگر مبلغي به طور اشتباه واريز شود، بانك باوكالتي كه از سوي سپرده گذار دارد مي تواند وجه را به راحتي بازگرداند اما در رمزينه ارز چون هيچ نهادمركزي و واسطي وجود ندارد و همچنين هويت دارندگان كيف پول مشخص نيست چنانچه وجهي به طور اشتباه به يك كيف پول ديگر واريز شود به هيچ عنوان قابل شناسايي و بازگشت نيست.